Samenwerkingsverband bedenkt nieuwe dwaaldetectie voor verpleeghuis.

Zorgfederatie Oldenzaal wil cliënten zoveel mogelijk ruimte laten met gps-technologie. Toch zitten er haken en ogen aan de bekende toepassingen: ‘We vonden gps-polsbandjes terug in de bosjes… Soms knipten ze ze zelfs af!’ Samen met studenten Gezondheid en Technologie gingen zij op zoek naar een geschiktere vorm van dwaaldetectie.

Meer zelfstandigheid

Erik Derkink werkt bij Zorgfederatie Oldenzaal, die hem 4 dagen per week uitleent aan de Technologie & Zorgacademie (TZA). Deze netwerkorganisatie van (zorg)ondernemers, overheden en onderwijsorganisaties in Oost-Nederland laat studenten en professionals kennismaken met zorgtechnologie die de zelfstandigheid van zorgvragers vergroot.

Technologie onderbenut

‘Bewustwording, acceptatie en adoptie van zorgtechnologie - daar gaat het om,’ aldus Derkink. Ook Jaap Schildkamp, derdejaars student Gezondheid en Technologie aan de Hogeschool Saxion, vindt dat belangrijk. ‘Veel zorgtechnologie blijft nog onderbenut, terwijl het zóveel mogelijkheden biedt.’

5 studenten werkten nauw samen met TZA en Zorgfederatie Oldenzaal in dit project van 20 weken. Erik Derkink: ‘De Zorgfederatie doet best veel aan technologie. Ook de raad van bestuur ziet de voordelen van technologische toepassingen. De laatste jaren hebben we alle initiatieven samengebracht in een projectgroep technologie.’

Eisen aan dwaaldetectie

Input van de projectgroepleden over waar zij tegenaan liepen leidde tot de onderzoeksvraag: Welke mogelijkheid van gps-tracking is passend voor cliënten van locatie Scholtenhof? ‘Daarmee gingen wij aan de slag’, aldus Jaap Schildkamp. ‘Uit gesprekken met medewerkers, mantelzorgers en cliënten kwamen we erachter waar het nieuwe dwaaldetectiedevice aan moest voldoen: het moest tegen vocht kunnen, toegankelijk zijn voor meerdere zorgprofessionals en gemakkelijk oplaadbaar zijn.’

‘Het gaat om bewustwording, acceptatie en adoptie van zorgtechnologie.’

Vrijheid tegenover privacy

De studenten onderzochten de voor- en nadelen van gps-tracking bijvoorbeeld via een riem, in slim incontinentiemateriaal of in sieraden. De toepassing die het allerbest scoorde was een gps-pleister. Schildkamp: ‘De pleister bevat een gps-chipje. Je plakt hem bij de cliënt tussen de schouderbladen en verwisselt hem eenmaal per week. De chip staat in verbinding met een app waarmee de zorgmedewerkers kunnen zien waar de cliënt is. Als deze - of zijn familie - tenminste akkoord gaat met het dragen van de pleister, uiteraard.’

Hier raakt Jaap Schildkamp aan het spanningsveld tussen privacybeperking en vrijheidsverruiming. Hij vertelt dat dit dilemma best een lastig punt was: ‘Daar worstelden we wel mee. Je weegt veiligheid, vrijheid en privacy tegen elkaar af.’ Derkink onderstreept het uitgangspunt bij de Zorgfederatie om cliënten zoveel mogelijk vrijheid en ruimte te geven. ‘Dat is al heel lang ons streven. Net als de nieuwe Wet zorg en dwang hebben wij ook het principe dat we mensen geen beperkingen opleggen tenzij het niet anders kan.’

Concreet product

Over de uitkomst van het onderzoek, de gps-pleister, is Derkink bijzonder enthousiast. ‘Zelf dachten we al in die richting, maar nu is het objectief onderzocht. Dit is het echt! En bovendien is het een veel goedkopere trackingmethode dan de gebruikelijke toepassingen, zoals polsbandjes. Alleen: die gps-pleister is er nog niet. Nergens heb ik dit product nog gevonden, terwijl ik heel zeker weet dat het toekomst heeft.’

Tips voor nieuwe toepassingen

Betrek vanaf het begin álle mogelijke stakeholders bij uw onderzoek, ook technici, bedrijven, universiteiten, start-ups.

Ga niet op zoek naar een technologie waarvan u kunt weten dat die uiteindelijk zal afketsen op te hoge kosten.

Sluit goed aan op de leefwijze van de cliënt voor wie u iets ontwikkelt.

Maak het niet onnodig ingewikkeld: een kleine oplossing kan veel impact hebben. Een betere toepassing van bestaande technologie kan soms veel beter werken dan een splinternieuwe technologie.

Onderzoek goed of een nieuwe technologie(toepassing) geschikt is voor uw doelgroep.

Zorg voor een juist gebruik van de nieuwe technologie(toepassing) en bekijk of het de medewerker niet méér tijd kost in plaats van minder. Daarmee zou u eventuele technologieweerstand onder medewerkers verhogen.

Bron: Waardigheid en trots, auteur: Linda van Ingen